Ung thư vòm họng là một loại ung thư vùng đầu và cổ, bắt đầu từ các mô của vòm họng - phần trên của họng nằm sau mũi. Họng là một ống rỗng dài khoảng 5 inch
YẾU TỐ NGUY CƠ
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng bao gồm:
· Nhiễm virus Epstein-Barr (EBV)
· Sống hoặc có tổ tiên ở một số vùng Châu Á, Bắc Phi và Bắc Cực
· Tiền sử gia đình có người mắc bệnh
· Hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc thụ động
· Uống rượu thường xuyên
· Chế độ ăn nhiều cá và thịt ướp muối
DẤU HIỆU VÀ TRIỆU CHỨNG
Giai đoạn sớm:
· Cục u ở cổ
· Đau tai, ù tai
· Vấn đề về thính giác
· Đau họng
· Nghẹt mũi
· Chảy máu mũi
Giai đoạn tiến triển:
· Lác mắt
· Nhìn đôi
· Đau đầu
· Tê mặt
· Yếu cơ mặt
CHẨN ĐOÁN VÀ XÉT NGHIỆM
Các xét nghiệm chính bao gồm:
· Nội soi mũi họng kèm sinh thiết
· Chụp MRI
· Chụp PET-CT
· Xét nghiệm virus EBV và HPV
· Khám thần kinh
· Kiểm tra thính lực
· Xét nghiệm máu
PHÂN GIAI ĐOẠN
· Giai đoạn 0: Tế bào bất thường trong niêm mạc vòm họng
· Giai đoạn I: Ung thư chỉ ở vòm họng hoặc lan đến hầu họng/khoang mũi
· Giai đoạn II: Ung thư lan đến hạch bạch huyết cổ một bên
· Giai đoạn III: Ung thư lan đến hạch bạch huyết cả hai bên cổ
· Giai đoạn IV: Chia thành IVA (lan đến não, dây thần kinh sọ) và IVB (di căn xa)
ĐIỀU TRỊ
Các phương pháp điều trị chính:
1. Xạ trị:
· Xạ trị ngoài (IMRT, xạ trị định vị)
· Xạ trị trong (áp sát)
2. Hóa trị với các thuốc:
· Carboplatin
· Cisplatin
· Docetaxel
· Fluorouracil
· Gemcitabin
3. Phẫu thuật:
· Cắt bỏ khối u kháng xạ
· Cắt hạch bạch huyết di căn
Phác đồ điều trị theo giai đoạn:
Giai đoạn I:
· Xạ trị vào khối u và hạch bạch huyết cổ
Giai đoạn II, III, IVA:
· Xạ trị kết hợp hóa trị
· Có thể phẫu thuật nếu còn tế bào ung thư sau điều trị
Giai đoạn IVB và tái phát:
· Xạ trị
· Phẫu thuật
· Hóa trị
TÁC DỤNG PHỤ
Tác dụng phụ muộn có thể gặp:
· Khô miệng mãn tính
· Biến chứng răng miệng
· Mất thính lực
· Mất thị lực
· Khó nuốt
· Khóa hàm
· Rối loạn tuyến giáp và tuyến yên
· Tổn thương thần kinh não
· Thay đổi tâm trạng, nhận thức
THEO DÕI SAU ĐIỀU TRỊ
Cần theo dõi định kỳ để:
· Đánh giá đáp ứng điều trị
· Phát hiện tái phát sớm
· Kiểm soát tác dụng phụ
· Khám đầu cổ định kỳ
Ngoài ra, bệnh nhân có thể tham gia các thử nghiệm lâm sàng về phương pháp điều trị mới hoặc cách thức mới để sử dụng các phương pháp điều trị hiện có.
